مفهوم فرهنگ (تاریخچه ارزیابی)

پشت جلد کتاب آمده است:

کمتر مفهومی به اندازهی «مفهوم فرهنگ» در حوزه ی علوم اجتماعی در معرض تفسيرها و تعبیرهای گوناگون بوده است. از این رو، می توان گفت مفهوم فرهنگ نه تنها دشواری های زیاد به بار آورده است، بلکه به سبب تنوع و وسعت معنا، ایجاد وحدت نظر برسر گسترهی موضوعی آن میسر نشده است. با این حال، در هر دوره کوشش های تازه ای برای طرح دوبارهی مفهوم فرهنگ و مسائل آن به کار بسته شده است، و حتی برخی از نظریه پردازان بر این باورند که می توانند حوزهی مسائل فرهنگی را در چارچوب رشته ای دانشگاهی و علمی مهار کنند و به نظم درآورند.

فرهنگ از مفاهیم پرکاربرد علوم اجتماعی است؛ این در حالی است که در سده های اخیر همواره مفهوم فرهنگ چالش برانگیز بوده است. متداول ترین شیوه ی استفاده از آن امروزه تا حدودی با سایر عبارات مانند «سنت»، «تمدن»، «رسم»، «اسطوره»، «چشم انداز»،جهان بینی»، «ایدئولوژی»، «گفتمان» و «عادت واره» هم پوشانی دارد؛ اینها به هیچ عنوان به طور مستقیم هم معنا نیستند، بلکه در فرهنگ واژگان علمی اجتماعی، رابطه ای نزدیک هرچند اندکی تیره و مبهم با «فرهنگ» دارند. تلاش در راستای تبیین معانی «فرهنگ» و حتی کمک به حل مسائل مفهومی مرتبط با آن می تواند از طریق ریشه یابی آن تسهیل شود.

این کتاب ضمن ریشه یابی مفهوم فرهنگ، چهار مفهوم متفاوت «پرورش زیبایی شناسانه»،« توسعه ای» ، «فرهنگ به مثابه ی شیوه های متمایززندگی» و «فرهنگ به مثابه ی معناسازی»؛ را در تاریخچهی طولانی و پیچیده ی فرهنگ بازنمایی و تبیین می کند. به دنبال آن، اینکه مفهوم فرهنگ چگونه در زمینه های متفاوت گسترش یافته است مورد بررسی قرار می گیرد. در ادامه، مفاهیم مرتبط با فرهنگ اعم از جامعه شناسی فرهنگی، مطالعات فرهنگی، محرومیت فرهنگی، چند فرهنگی، فرهنگ دیجیتالی و تضاد فرهنگی از دیدگاه های مختلف مورد بحث و بررسی قرار می گیرند. در بخش پایانی کتاب، رابطه ی بین استفاده از مفهوم فرهنگ در علوم اجتماعی و نقش آن در ارزیابی مباحث در خصوص اینکه زندگی ارزشمند کدام است، جامعه ی آرمانی کدام است، دگرگونی جوامع به چه شیوه ای تغییر می کند، و اینکه آیا رسوم و فعالیت های مردم نهاديا قومی قبیله ای درست یا غلط (و مانند آن)هستند به اختصار مورد بحث قرار می گیرند.